Zorbas - de bijna-medicane met een half oog!
Al vanaf 22 september zat het al duidelijkin de modellen – er zou een (sub)-tropische storm ontstaan in de Middellandse Zee. Deze kon ook nog eens fors uitpakken met windsnelheden rond 120 km/uur – een echte ‘Medicane’. Zo sterk werd de storm uiteindelijk niet, maar de storm leek wel eventjes op een echte tropische storm, met zelfs een half ‘oog’! Meer daarover in deze blog.
De storm die Zorbas zou worden werd al even aangekondigd. Uiteindelijk ontstond inderdaad een onweersstoring op donderdag 27 september in de Middellandse Zee ten noorden van Tunesië. De storm trok langzaam maar zeker in de richting van Griekenland.
In het begin had de storm nog weinig tropische kenmerken. Er zaten fronten aan verbonden, en had het nog niets weg van een tropische storm.
‘Zorbas’ in de nacht van donderdag op vrijdag (28 september). De fronten zitten duidelijk aan de storm verbonden. Bron: KNMI.
Op naar een ’tropische storm’!?
Onderweg naar Griekenland begon Zorbas steeds meer op een subtropische storm te lijken, omdat onweersbuien zich steeds meer rond de kern van de storm begonnen te ontwikkelen. Ook raakte de fronten steeds verder van de storm verwijderd. Terwijl de storm dichter bij Griekenland kwam, werd op zaterdag 29 september zelfs het begin van een oog zichtbaar. Ook organiseerde de onweersbuien zich steeds dichter bij het midden van de storm. Daarmee begon Zorbas steeds meer op een echte ’tropische’ storm te lijken.
Een storm met een half ‘oog’ en georganiseerde onweersbuien in de Middellandse Zee is vrij zeldzaam. Toch mogen we Zorbas geen ‘volwaardige’ orkaan/Medicane noemen. Er waren weliswaar aanhoudende onweersbuien in de zuidwestelijke helft van de storm (linksonder) typisch voor een tropische storm. Dit deed zelfs denken aan een deel van een ‘eyewall’- een ‘muur’ van onweersbuien die het oog van een orkaan omringen. Maar in de noordoostelijke helft (rechtsboven) waren de onweersbuien veel minder sterk en wisselend actief. Ook bleven de windsnelheden onder 120 km/uur; pas bij windsnelheden boven 120 km/uur spreken we van een orkaan.
Een analyse van ‘Zorbas’ net voordat deze bij Griekenland aan land kwam op 29 september in de ochtend. De storm begon steeds meer op een tropische storm te lijken met een vaag ‘oog’ en een halve ‘eyewall’. Bron: NASA Worldview.
Meer zien met andere beelden
Dat de onweersbuien rechtsboven in de storm minder georganiseerd waren, kunnen we ook mooi zien door naar een ander type beeld van boven te kijken – de zogenaamde infrarood-satellietbeelden. Dat type beeld kijkt naar de temperatuur van de wolkentoppen. Bij deze beelden geldt: hoe witter het beeld, hoe kouder (en hoger) de wolkentop, en hoe krachtiger de onweersbui is behorende bij die wolk. Dit is alleen zo als er ook daadwerkelijk onweersbuien onder de koude wolkentoppen zitten.
Op het satellietbeeld zien we duidelijk dikke witte plukken (zware onweersbuien) linksonder bij de storm. Rechts boven de storm zien we juist een verbrokkeld beeld met veel minder georganiseerde onweersbuien.
Infrarood-satellietbeeld van Zorbas zondag 12:15 uur. Duidelijk te zien zijn de dikke witte plukken links onder de storm en de minder dikke witte plukken rechts boven de storm. Bron: NRLMRY NAVY.
Een snel einde?
Zorbas komt zaterdagmiddag aan land in Griekenland. Omdat tropische stormen hun voedingsbron kwijtraken als ze over land gaan (warm zeewater), zal de storm snel in kracht afnemen. Het einde van Zorbas is dus al in zicht.
Het grootste gevaar in Griekenland de komende tijd zijn niet de zware windstoten die samengaan met de storm. Dat is juist vooral de overvloedige regenval. Die regenval kan aardverschuivingen en modderstromen veroorzaken.
De meest recente verwachting van Zorbas vind je hier.
Afgestudeerd meteoroloog op de Wageningen Universiteit. Inmiddels ook werkzaam als meteoroloog. Daarnaast onderzoek gedaan over het weer in de stratosfeer en de gevolgen daarvan op het winterweer in Nederland.