Het winterweer loopt in Nederland bijna op zijn eind. Na ijskoude nachten en op sommige plaatsen zelfs schaatsplezier schiet vanaf woensdag de temperatuur flink omhoog. Maar aan de andere kant van de Atlantische Oceaan slaat de winter juist flink toe! Voor de winterliefhebber in Europa wordt het daarmee een frustrerend begin van december. Wat is er aan de hand? Speelt de ‘polar vortex’ weer een rol net zoals afgelopen jaren?

Bijzonder koud in de VS

Op maandag lijkt er nog niets aan de hand in de VS. Maar de weerkaarten laten toch een behoorlijke uitbraak van kou zien daar de komende dagen. Op donderdag en vrijdag heeft de koude lucht een groot deel van de VS bereikt.

Het resultaat is dat in de nacht de temperaturen in zuidelijke staten zoals Texas onder nul komen, wat daar vrij uitzonderlijk is. Nog extremer zijn de temperaturen in North Dakota, die volgens de berekeningen onderuitschiet naar -28 graden. Dit terwijl minima van ongeveer -7 graden daar normaal zijn voor begin december. Overdag ligt de vorstgrens ongeveer over het midden van de VS (vanaf het noorden gezien).

En sneeuw?

Bij een klassieke winterinval als deze met veel kou zou je ook veel sneeuw verwachten. Maar de sneeuwkaart hieronder laat tot de nacht van donderdag op vrijdag nauwelijks sneeuw zien in de VS met uitzondering van het noorden en noordwesten. Dit terwijl de vorstgrens in de nacht tot over het zuiden van de VS ligt. Sneeuw is dus de grote afwezige in deze kou-inval.

Dat er zo weinig sneeuw valt ondanks de lage temperaturen komt omdat er een groot hogedrukgebied boven het gebied met de koude lucht ligt. Hogedrukgebieden gaan samen met weinig tot geen neerslag. Een echt sneeuwdek zal dus maar op weinig plaatsen te zien zijn.

De poolwervel op bezoek?

In 2014 was er ook sprake van een serie van koude-uitbraken in de VS. Dat werd toen verbonden aan de poolwervel, of ‘polar vortex’. Kortgezegd is dat een enorm lagedrukgebied dat zich in de winter vormt hoog in de atmosfeer (ruwweg tussen 10 en 50 kilometer hoogte). Normaal gesproken ligt dat boven de Noordpool, maar in 2014 lag een deel daarvan boven het noorden van de VS en Canada.

Dit keer is er just helemaal geen sprake van een poolwervel boven de VS of Canda.. Deze ligt op vrijdag namelijk in de buurt van Siberië. De plaatjes hieronder laten het verschil heel mooi zien.

Het is wel belangrijk om te onthouden dat een poolwervel op grote hoogte lang niet altijd een garantie is op winterweer aan de grond. Er zijn veel meer factoren die de kansen op winterweer kunnen beïnvloeden. In 2014 droeg de locatie van de poolwervel boven Canada wel bij aan het winterweer daar.

Het is dus duidelijk dat de situatie nu heel anders is dan in 2014. De poolwervel ligt nu boven Siberië in plaats van Canada.

Tweede koude-uitbraak op komst?

Sommige weerberekeningen laten nog een koude-uitbraak komen in de VS over ongeveer 10 dagen. Deze zou vooral in Canada zorgen voor extreem lage temperaturen. Of dat gaat gebeuren is nog even afwachten, de onzekerheid is behoorlijk groot.

Geen winterweer in Europa op komst

Wat vaak wordt geroepen is dat als er winterweer in de VS is, de winter in Europa ver te zoeken is. Dit is lang niet altijd het geval, maar de komende dagen zeker wel. De temperaturen in Nederland gaan richting de dubbele cijfers en ook de kans op vorst in de nacht verdwijnt. Ook de Alpen hoeven komende week nog niet te rekenen op winterweer. Dus als je graag de kou wilt opzoeken, dan is de VS zeker het overwegen waard ;).

Groeten vanuit een koud Wageningen!

Alpenweerman is powered by Kachelmann Wetter en Meteo-Oberwallis

Meer (Alpen)weer en updates ook via Alpenweerman Facebook of Twitter

Lars van Galen

Afgestudeerd in de opleiding Earth and Environment, met als specialisatie meteorologie. Wetenschappelijk blogger en lezinggever AWM. Researcher Stratospheric Warmings and their coupling to the troposphere