Adiabatische processen
In de meteorologie is een adiabatisch proces, een proces waarbij aan een bepaalde hoeveelheid lucht van buitenaf geen warmte wordt toegevoegd of onttrokken. Er vindt dus geen uitwisseling van warmte met de omgeving plaats.

Een adiabatisch proces wordt door lucht ondergaan, wanneer deze verticale bewegingen ondergaat. In opstijgende lucht zal de luchtdruk afnemen en volumevermeerdering optreden (dit noemt men adiabatische expansie). Door deze vergroting van het volume wordt energie verbruikt. Aangezien er geen warmteuitwisseling met de omgeving is, wordt deze energie omgezet in de luchthoeveelheid zelf. De temperatuur van deze lucht zal daardoor gaan dalen (adiabatische afkoeling genoemd).

Daartegenover zal bij een dalende beweging van een hoeveelheid lucht de luchtdruk toenemen, het volume afnemen (logisch genoemd: adiabatische compressie) en daardoor de temperatuur stijgen (logisch genoemd: adiabatische verwarming). Het onderscheid tussen droog-adiabatisch en vocht-adiabatisch wordt alsvolgt gemaakt:

Droog-adiabatisch: adiabatisch proces in een droge (niet-verzadigde) lucht

Vocht-adiabatisch: adiabatisch proces in een verzadigd lucht

De Skew-T

Het T-skew (temperatuur/logaritmische druk) diagram geeft een onmiddellijk beeld van de temperatuur, de vochtigheid en de wind in de atmosfeer boven een bepaald punt op de aarde. Dit wordt weergegeven als een grafiek van de kolom lucht van boven het aardoppervlakte waar het meetpakketje is opgelaten met behulp van een ballon tot ongeveer 16 kilometers hoogte.
 
SOUNDING:
Het pakketje wordt met een ballon opgelaten en de apparatuur registreert de verschillende parameters gedurende de tijd dat het pakketje stijgt. Deze parameters worden radiografisch verzonden naar het weerstation en later in het T-skew diagram weergegeven. De metingen die in het diagram worden weergegeven worden verzameld en berekend en vervolgens ingetekend in de grafiek.
De waarden uit een sounding worden middels rekenkundige formules vertaald in zogenaamde indices. Als u een sounding van een station analyseert dat in de aanvoer van het toekomstige weer zit, kan men voorspellingen doen over hoe het weer zich zal gaan gedragen. Bijvoorbeeld bij een oostelijke stroming een sounding van een station in Duitsland.
Soundings via University of Wyoming

Soundings via University of Wyoming

TEMPERATUUR:
De horizontale as is temperatuur in Celsius (C). De verticale as is atmosferische druk in hectoPascal (hPa), die met hoogte vermindert. 1000 hPa is net boven het aardoppervlak voor weerstations/posten dichtbij zeeniveau (en kan goed onder de stationshoogte bij bergposten zijn), 700 is hPa ongeveer 3 km (10.000 voet boven gemiddeld zeeniveau (in veel buitenlandse soundings aangeduid met MSL= mean sea level)), en 500 hPa zijn ongeveer 5,5 km (18.000 MSL).
De rechter dikke zwarte lijn is de temperatuur van de sounding. De temperatuur wordt afgelezen in de grafiek door het kruisen van de dikke zwarte lijn met blauwe lijnen (Isothermen). De blauwe lijnen lopen van zuidwest naar noordoost (ofwel hellen naar rechts naarmate dat de hoogte toeneemt). De schaalverdeling staat op de x-as weergegeven, van -40° tot 40°C. De helling van de blauwe lijnen komt overeen met de normale temperatuurdaling die het pakketje zou ondervinden tijdens het stijgen in lucht van constant dezelfde samenstelling.
DAUWPUNT:
De linker dikke zwarte lijn geeft de dauwpunt temperatuur weer, een maat voor de vochtigheid. Waar de dauwpuntlijn ver van de temperatuurlijn ligt, is de lucht droog; waar deze dicht bij elkaar liggen is de lucht vochtig. Dichter de lijnen, hoger de vochtigheid. Waar de twee lijnen elkaar raken of overlappen, is de lucht verzadigd (de luchtvochtigheid is 100%).
Wanneer de lijnen dicht bij elkaar liggen of overlappend zijn er al wolken aanwezig of worden deze gevormd. Als een verzadigd gebied dicht bij de grond voldoende dik is, valt er neerslag (het regent of het sneeuwt). In dit diagram, schijnt er wolkenlaag aanwezig te zijn tussen de 2500 en 3000 meter. Tevens geeft de scherpe knik in het temperatuur profiel boven de wolken mooi een inversie laag weer.
 
ADIABATEN:
De groene lijnen die van zuidoost naar noordwest lopen zijn “droge adiabaten” die weergeven hoe de temperatuur van droge lucht zou afkoelen als het stijgend (“lifted”) was, of zou opwarmen als het zou dalen.
De naar links gebogen blauwe lijnen die van zuidoost naar noordwest zijn “natte adiabaten” die weergeven hoe de temperatuur van een verzadigd luchtpakket zou afkoelen als het zich omhoog beweegt (de temperatuur kan niet dalen als dit pakketje zou dalen, het zal het vocht eerst verdampen en droger worden.
 
WIND:
De windvanen (vlaggetjes), (die langs de rechter as van het diagram worden gevonden) tonen de richting de wind,zichtbaar aan de stand van het vaantje, en de windsnelheid. In dit geval, blaast de wind uit het zuiden aan het aardoppervlak, vanuit het noordwesten in de lagere atmosfeer, vervolgens veranderd naar westerlijk vervolgens weer naar noordwestelijk tijdens het stijgen. De lijnen of vlaggetjes aan de windvaan geven de windsnelheid aan. Een korte lijn betekend 5 knopen (zeemijlen per uur, dat als knoop wordt afgekort) of 5,75 MPU, een lange lijn staat voor 10 knopen (11,5 MPU), en een gevulde driehoek is 50 knopen (57,5 MPU). Als er één driehoek, twee lange lijnen en één korte lijn op de windvaan stonden, zou het met een snelheid van 75 knopen (50+10+10+5) of ongeveer 86 MPU waaien.
 
LAPSE RATE:
De dunne zwarte lijn (in dit voorbeeld vanuit het midden van de x-as naar het Noordwesten) geeft de werkelijke stijging van het luchtpakketje aan
 
MIXING VALUE:
INDICES (lijst met afkortingen aan de rechterzijde):
Deze afkortingen slaan op een punt in de grafiek of zijn berekend aan de hand van een computer model. Deze afkortingen worden de indices genoemd. De indices geven een beeld van de weercondities en kunnen, indien goed uitgelegd, in een weersvoorspelling worden meegenomen.

Uitleg indices

Sounding parameters en Indices

Uitleg T-skew sounding

SLATStation locatie in breedtegraden

SLON

Station locatie in lengtegraden ; lengtegraden op westelijk halfrond worden negatief weergegeven.
SELVStation hoogte in meters
SHOWShowalter index (beschreven door Showalter 1953)
of = T500 – Tpakketje eenheid °C
SIT500= omgevingstemperatuur in °C at 500 hPa
Tpakketje= Temperatuur in °C at 500 hPa van het pakketje stijgend vanaf 850 hPa
Richtwaarden
>4Onweer niet waarschijnlijk
+3 tot +1Onweer mogelijk , wel is een sterke trigger benodigd
+1 tot -2Kans op onweer neemt toe
-2 tot -3fors onstabiele atmosfeer, kans op zwaar onweer is aanwezig
<-5Zeer onstabiele atmosfeer
LIFTLifted index  (beschreven door Galway 1956)
of
LI		 De lift-index is het temperatuursverschil tussen het pakketje en de omgevingstemperatuur op een niveau van 500 hPa. In het algemeen geldt dat hoe groter het verschil, hoe groter de stijgkracht van het pakketje.
LIFT = T500 – Tpakketje  eenheid °C
T500= omgevingstemperatuur in °C op 500 hPa
Tpakketje= 500 hPa temperatuur in °C van een stijgend pakketje met een gemiddelde druk, temperatuur, en dauwpunt in de laag van 500 meter boven grondoppervlak
Richtwaarden
>0Onweer niet waarschijnlijk
+0 tot -2Onweer mogelijk, wel is een sterke trigger (een trigger kan zijn; front, convergentielijn, jet-streak of eventueel heuvels of bergen) benodigd
-3 tot -5Kans op onweer zeer aannemelijk
-5 tot -7Zwaar onweer aannemelijk (in Amerika tornado’s mogelijk)
-7 tot -9Zeer zwaar onweer
LFTV LIFT berekend aan de hand van een virtuele temperatuur eenheid °C
SWETSWEAT index (Severe Weather Threat Index, beschreven door Bidner 1971)
of
SWEAT		SWET= 12 * TD850 + 20 * TERM2 + 2 * SKT850 + SKT500 + SHEAR
of  =12 * TD850 + 20 * (Total Totals – 49) + 2 * 1,94 ff850 + 1,94 ff500 + S
TD850 = Dauwpunt in °C op 850 hPa Toevoeging bij tweede formule
TERM2 = MAX ( TOTL – 49, 0 ) S = sin(dd500 – dd850)
onder de voorwaarden:
* alle termen positief (bij <0 : gelijk aan 0 stellen)
* de laatste term = 0 tenzij:
* 130° <= dd850 <= 250°
* 210° < =dd500 <= 310°
* dd500 – dd 850 > 0°
* ff850 en ff500 > 15 knopen
TOTL = Total totals index
SKT850= 850 hPa wind snelheid in knopen
SKT500= 500 hPa windsnelheid in knopen
SHEAR = 125 *

[/fusion_builder_container]

(Visited 440 times, 1 visits today)

 

Val d'Aosta

Wintersport in Valle d’Aosta

Het bergdecor van Valle d’Aosta in Noord-Italië is adembenemend. Het dal wordt omringd door de hoogste toppen, door de Mont Blanc, de Monte Cervino, de Monte Rosa. Skiën tot 3000 meter en zelfs hoger betekent sneeuwzekerheid tot eind april. Lees hier de reistips en reisverhalen. Lees meer

Ortovox

Ortovox: duurzame veiligheid in de bergen

Ortovox produceert volledig klimaatneutraal de allerbeste buitensportkleding en bijbehorende accessoires, ook voor wintersport. Wat in 1980 begon met een revolutionaire lawinepieper heeft dit jaar geleid tot ontwikkeling van een hightech airbagsysteem. Dat natuurlijk naast de kleding en gear die comfortabel, stijlvol zijn en altijd gericht op veiligheid.


Wil je meer weten over Ortovox, bijvoorbeeld over de klimaatneutrale collectie, de Safety Academy met lawinetrainingen of natuurlijk de kleding, klik dan hieronder. In Nederland koop je Ortovox bij TwinSeasons. Lees meer

BBI Travel

Voordelige rondreizen door Noorwegen

BBI Travel biedt rondreizen door Noorwegen aan, waarbij je kunt kiezen uit routes door diverse regio’s. Alle rondreizen hebben gemeen dat de fraaist te rijden trajecten en de meest interessante bezienswaardigheden onderdeel zijn van de reis.
De bergpensions, fjordenpensions en gemoedelijke hotels liggen in een prachtige omgeving met ongerept natuurschoon of in levendige plaatsen. Bekijk hier het scherpe aanbod van BBI Travel. Lees meer