IJsaangroei en ijsdikte

15 februari 2010 – De vorming, aangroei van natuurijs is een uiterst ingewikkeld proces dat van verscheidene factoren afhangt. Niet alleen de temperatuur, maar ook wind, bewolking en vochtigheid zijn van grote invloed. Ook de stroomsnelheid, diepte en ligging van het water spelen een belangrijke rol.

IJs op de Waddenzeein de winter van 2010 (foto: Jannes Wiersema)

Op stilstaand water vormt zich eerder ijs dan in een stromende rivier, maar naarmate de waterplas dieper is duurt het langer voordat ijsvorming optreedt. Onder bruggen gaat de ijsvorming langzamer omdat de uitstraling daar minder sterk is net als onder een wolkendek.Bewolking tempert ’s nachts de afkoeling, maar beschermt het ijs overdag tegen de warme zon. Is de lucht echter droog dan is ook de verdamping groot, waardoor veel warmte aan het water wordt onttrokken. Onder die omstandigheden zal het ijs ook bij een luchttemperatuur van iets boven het vriespunt aangroeien. In vochtiger lucht is dat niet het geval en zal bij temperaturen boven nul water op het ijs komen te staan.

Wind zal het bevriezingsproces in de regel versnellen, omdat de warmte die vrijkomt bij bevriezing dan snel wordt afgevoerd. Waait het echter hard dan wordt de bevriezing juist vertraagd, omdat het water dan goed mengt en het warme bodemwater omhoog komt. Zo blijven de voor schaatsers zo verraderlijke wakken bestaan, die tijdens een winderige vorstperiode dagenlang open kunnen blijven. Onder een laag sneeuw groeit het ijs in de regel minder snel aan. Het gewicht van de sneeuw kan het ijs onder water duwen. Vooral verse sneeuw is bovendien een slechte warmtegeleider, waardoor het ondergesneeuwde ijs nauwelijks warmte verliest en bevriezing wordt tegengegaan.

Het KNMI heeft op grond van deze factoren computerberekeningen uitgevoerd van de ijsdikte in Midden-Nederland over de afgelopen 30 jaar. Een ijslaag van meer dan 10 cm komt in sommige winters gedurende tientallen dagen voor. In de winter van 1991 was dat op 18 dagen het geval, in de zeer strenge winter van 1963 zelfs op 80 dagen. Die winter moet het ijs een dikte hebben gehad van ruim 40 cm.

In de winter van 1996 bereikte het ijs een dikte van 25 cm en dat was 3 tot 4 cm minder dan in de winter van 1979 en in de winters van 1985, 1986 en 1987. Op 11 januari 1997, aan het eind van de eerste vorstperiode, was het ijs in De Bilt aangegroeid tot 32 cm en daarmee hadden we de dikste ijslaag sinds de winter van 1963.

Zie ookindex; IJspluim

 

Advertentie

Val Thorens

Beste skioord 2023: Val Thorens

Val Thorens is zojuist voor de 8e keer uitgeroepen tot beste skigebied ter wereld. Val Thorens ligt op een hoogte van 2.300 m en is daarmee het hoogst gelegen skioord van Europa. Als eerste geopend (in november) en als laatste gesloten (in mei), biedt het skiërs een enorm speelterrein voor een onvergetelijke vakantie. Lees meer

Advertentie

SnowWorld

Wintersport in SnowWorld

Skigebied SnowWorld is hét Nederlandse skigebied met vijf skidorpen. De skiliften draaien tot ’s avonds laat en er valt voor jong en oud veel te beleven. Skiën, snowboarden, klimmen en après-skiën. Skigebied SnowWorld biedt de ultieme wintersportervaring bij jou in de buurt. Lees meer

Advertentie

Wintersportboeken

Boeken over wintersport

Of je nu nog aan je eerste afdaling moet beginnen of al een doorgewinterde liefhebber van skiën bent? Ook jij vindt hier vast het juiste boek over wintersport. Zorg dus dat je tijdens een wintersport volop van de sneeuw geniet dankzij een goede voorbereiding en inspiratie. Zo zijn er boeken over de juiste technieken en trainingen en de beste je ski-uitrusting. Bestel hier