hPa is  een eenheid voor luchtdruk.

Hoe dichter tegen het aardoppervlak, hoe groter de massa lucht is die op ons druk uitoefent, hoe hoger de luchtdruk. Aan de grond is de luchtdruk gemiddeld 1013 hPa. Hoe verder we ons van het aardoppervlak verwijderen hoe lager de luchtdruk.

De vertikale opbouw van onze atmosfeer is van belang voor het weer op korte en langere termijn. De vertikale opbouw van de atmosfeer wordt in kaart gebracht op verschillende drukvlakken (850 hPa, 750 hPa, 500 hPa…).

Zo bevindt zich het 850 hPa ongeveer op 1500 m, weliswaar “ongeveer” omdat dit drukvlak in een lagedrukgebied bvb lager ligt dan in een hogedrukgebied. De 500 hPa bevindt zich bvb ongeveer op 5000 meter.

Hieronder een kaart met de temperaturen op 850 hPa (dus ongeveer 1500 m)

Waarom men met die drukvlakken gaat werken is volgens mij te verklaren in oa de wetmatigheden waarbij de luchtdruk uitgeoefend op een pakketje lucht invloed heeft op de eigenschappen hiervan zoals temperatuur en visa versa. (zie ook adiabatische processen). In principe zal met het dalen van de luchtdruk de temperatuur afnemen door adiabatische expansie (uitzetting). Dit principe vinden we terug in de opbouw van de troposfeer. De laagste luchtdruk vinden we in de hoogste lagen alwaar zich ook koudste temperaturen bevinden. (de stijging van de temperatuur in de stratosfeer valt te verklaren door de invloed van de zon op de aldaar aanwezige ozon).

De meest bruikbare opbouw verkrijgt men aldus door vergelijkingen te doen tussen verschillende drukvlakken gezien er een relatie bestaat tussen luchtdruk, volume en temperatuur.

De “dam” is een éénheid die slaat op de “dikte” van een luchtlaag. Dam wordt weergegeven in decameter.

De 1000/500-diktwaarden bvb geven de dikte van een pakketje lucht heeft tussen het 1000 en 500 hPa -vlak. De luchtlaag zal dikker zijn bij hogere temperaturen en dunner bij lagere temperaturen. 520 dam bvb staat voor 5200m. Hoge diktewaarden kunnen duiden op de aanwezigheid van een hogedrukgebied, lage diktewaarden op een lagedrukgebied. De diktwaarden kunnen ook gebruikt worden om de kans op sneeuw te voorspellen. Zo stelt men dat de kans op sneeuw groot is bij 1000/500-diktewaarden gelijk- of kleiner dan 528 dam voor Vlaanderen of Nederland.

Onderstaande kaart geeft naast de temperaturen op 850 hPa ook de geopotentiële hoogte weer op dat drukvlak uitgedrukt in decameter.

De geopotentiële hoogte is, op een eenvoudige wijze uitgelegd, de hoogte waarop zich een bepaald drukvlak bevindt vanaf het zeeniveau.