26 maart 2009 – Voor het maken van weersverwachtingen maken de meteorologen gebruik van voorspellingsmodellen. Dat zijn computerberekeningen waarmee de toestand van de atmosfeer, dus het weer wordt beschreven. Op basis van natuurkundige wetten wordt vervolgens berekend welke wijzigingen te verwachten zijn, dus hoe het weer waarschijnlijk gaat veranderen.
Zo’n model wordt gevoed met de meest recente gegevens van onder andere wind, luchtdruk, neerslag, vochtigheid en temperatuur. Dit voor een groot aantal plaatsen op verschillende hoogtes in de atmosfeer, de zogenoemde roosterpunten. Voor de weersverwachting van vijf of meer dagen vooruit, de lange termijn, worden gegevens uit de hele wereld verwerkt.
Ontwikkelingen op duizenden kilometers afstand kunnen enkele dagen later van invloed zijn op het weer in Europa. Voor de weersverwachtingen tot hooguit 36 uur vooruit, de korte termijn, is het voldoende gegevens uit een gebied tot een afstand van 1300 kilometer in de berekeningen mee te nemen.
In samenwerking met Denemarken, Frankrijk Finland, Ierland, IJsland, Noorwegen, Spanje en Zweden heeft het KNMI voor die korte termijn weersverwachtingen het “High Resolution Limited Area Model” (HIRLAM) ontwikkeld. Met HIRLAM is het mogelijk in te zoomen op kleine gebieden in vakjes van 22 x 22 kilometer.
Omdat het in deze berekeningen om een relatief klein gebied gaat, is de inzameltijd van de gegevens betrekkelijk kort. De resultaten zijn sneller beschikbaar dan die van de lange termijn-verwachtingen. De meteoroloog beschikt dus snel over de door het HIRLAM uitgevoerde berekeningen, zodat kleine veranderingen onmiddellijk worden gesignaleerd en de verwachtingen tijdig kunnen worden bijgesteld.
Het ontstaan of actiever worden van een kleine storing, bijvoorbeeld voor onze kust, kan grote gevolgen hebben voor het weer in ons land in de komende uren. Daardoor kan het bijvoorbeeld harder gaan regenen of waaien dan eerder was voorzien.
Met het HIRLAM kunnen die kleinschalige ontwikkelingen op de voet worden gevolgd. Het KNMI maakt vier keer per dag nieuwe korte-termijn verwachtingen tot 48 uur vooruit voor een gebied van circa 3000 kilometer rond Nederland en de Noordzee. Bovendien worden daarnaast ook vier keer per dag verwachtingen gemaakt tot 6 uur vooruit.
Op internet houden de meteorologen van het KNMI u doorlopend op de hoogte van de laatste uitkomsten en de nieuwste verwachtingen. De waarschuwingen en het eventuele weeralarm van het KNMI op TT-pagina 710 en 713 zijn gebaseerd op de uitkomsten van het HIRLAM-weermodel.