Sam: een (ex-)orkaan op de Europese weerkaarten

Wie de weerkaart van 5 oktober bekijkt, zal het vast en zeker opvallen: er prijkt een orkaan op de weerkaart met de naam Sam. Om daar te komen heeft deze orkaan een lange reis achter de rug, waarbij vooral opviel hoe lang deze krachtig bleef. Hoewel de restanten van de orkaan Europa niet gaan bereiken, zullen ze indirect toch een stempel op het weer in Europa drukken.

Op de Europese weerkaarten vinden we normaal hoge en lagedrukgebieden, fronten, enzovoort. Maar dit keer zien we een ongewoon fenomeen: een ex-orkaan! Helemaal links op de weerkaart zien we namelijk orkaan Sam. Inmiddels heeft deze haar tropische kenmerken verloren, maar op dinsdagochtend was deze nog wel als een ‘volwaardige’ orkaan actief.

Bijna net zo noordelijk als Nederland

Sam is als orkaan behoorlijk ver noordelijk gekomen. Sterker nog: de orkaan is zo ver noordelijk gekomen, dat ze de 50e breedtegraad heeft bereikt! Dat is bijna net zo noordelijk als de breedtegraad van Nederland, iets wat vrij zeldzaam is. Dat Sam zo ver noordelijk wist te komen met tropische kenmerken, komt doordat de orkaan lang boven de Warme Golfstroom verbleef.

Een lange reis

Sam heeft een hele reis moeten afleggen om de Europese weerkaarten te bereiken. Die reis begon als een gebied met buien voor de westkust van Afrika. Daarna heeft de storm eerst koers gezet richting het Caribisch gebied, waarna deze ver voor de kust van Noord-Amerika naar het noorden afboog. Hieronder is de lange reis van de orkaan in per dag te zien. Vanaf 26 september heeft Sam enkele dagen een duidelijk oog.

Een krachtige orkaan voor een ongewoon lange tijd

Tijdens haar reis bleef Sam gelukkig ver weg van het vasteland. Wel slaagde de orkaan erin om bijna 8 dagen achtereen (!) een kracht van categorie 3 of hoger te bereiken; een zogenaamde ‘major hurricane’*. Zover bekend hielden slechts 4 orkanen dat even lang of langer vol. Hoewel de maximale sterkte van Sam niet extreem was, was het dus wel bijzonder hoe lang de orkaan haar kracht wist te behouden.

*Een orkaan heeft een kracht van categorie 3 of hoger wanneer de maximale windsnelheden hoger zijn dan 175 km/uur.

Korte nazomer door Sam?

Orkanen die ‘afdraaien’ richting Europa hebben vaak ook invloed op het Europese weer. Ook voor Sam zal dit het geval zijn. Dat kan op verschillende manieren gebeuren. In het geval van Sam pakt dit ‘gunstig’ uit voor het weer in Europa.

Wat er namelijk gaat gebeuren, is dat de restanten van orkaan Sam richting IJsland trekken; ze blijven dus ver van het Europese vasteland vandaan. Tegelijkertijd behoudt ze wel haar kracht. Het resultaat is dat er aan de oostkant van Sam boven Europa een hogedrukgebied wordt ‘opgeworpen’*.

Het gevolg? Een rustig en droog herfstweekend! Dit alles dus met dank aan orkaan Sam.

*De opbouw van hoge druk gebeurt het meest duidelijk in de bovenlucht. Dat is hieronder goed te zien aan de oranje kleuren die vanuit Spanje ‘opbouwen’ richting Centraal-Europa. Tegelijkertijd ontstaat ook aan de grond boven Centraal-Europa een hogedrukgebied.