Lage landen: Volop lente, maar komt de winter nog terug?

Het zal inmiddels bijna niemand meer ontgaan zijn; de lente staat op punt om bijzonder vroeg los te barsten in de lage landen. Al in meerdere items hebben we hierover bericht en ook op andere weer platformen is er veelvuldig bij stil gestaan. Het contrast met vorig weekend is namelijk zo enorm groot. Maar is de winter in één klap nu dan echt voorbij? Of loert koning winter nog op zijn kans?

Week vol lenteweer

De overgang naar zonnig en droog lente weer zit al een tijdje in de verwachtingen en op dit moment zijn de weermodellen het er nog steeds over eens. Een mooie voorjaarsperiode is op komst.

Vandaag gaat deze periode verder in de steigers gezet worden. Het is vandaag een droge dag met in de ochtend en middag ook genoeg ruimte voor de zon. De stroming gaat van zuidwest steeds meer richting zuid en daarmee kan nog zachtere lucht aangevoerd gaan worden. De temperatuur ligt veelal tussen de 10 en 12 graden, wellicht in het uiterste zuiden net nog een graadje extra. In de loop van de middag en begin van de avond gaat de bewolking toenemen vanuit het zuiden op nadering van een inactief warmtefront.

Na passage van het warmtefront bevinden we ons in de nog zachtere lucht. Als de bewolking behorende bij dit front is gepasseerd kunnen we gaan genieten van volop zonneschijn dit weekend. De temperaturen gaan op grote schaal richting de 15 graden, en mogelijk dat het ergens in het zuiden wel 17 of 18 graden gaat worden. Recordwaarden voor deze tijd van het jaar zijn zeker mogelijk. Alleen op de wadden en aan de oevers van het IJsselmeer blijft de temperatuur wat achter door het nog ijskoude water. De wind blijft  kalm, 3 bft uit zuidelijke richting.

Ook na het weekend blijft de hogedruk ons weerbeeld bepalen. In ieder geval tot donderdag zijn de weermodellen consistent in hun berekeningen dat het zonnig, droog en zeer zacht lenteweer blijft.

Maakt de winter nog kans?

Met de huidige anti winterse setting kunnen we winterweer nog in februari in ieder geval wel vergeten. Voor we het weten zijn we dan alweer in maart aangekomen. Maart is een echte overgangsmaand van winter naar het voorjaar en kent dan ook vele gezichten. Het kan flink vriezen maar ook al goed opwarmen. Zo werd het op 4 maart 2005 in Marknesse -20,7 graden, terwijl het 29 maart 1968 in Gemert en Venlo 25,6 graden werd.

Feit is dat de omstandigheden voor echt winterweer in maart snel ongunstiger worden. De dagen worden steeds langer, dus meer tijd voor het land om overdag op te warmen en minder tijd voor afkoeling in de nacht. Ook de kracht van de zon neemt in maart snel toe. Gemiddeld gezien beleven we in de Bilt in maart nog 8 dagen waarop het vriest. Het aantal dagen dat het de hele dag blijft vriezen ligt gemiddeld op 0,2 in de Bilt. De laatste ijsdag ooit gemeten in een winter is op 12 maart. Respectievelijk in 1909, 1942 en 1947.

Winterweer in maart is dan wel logischerwijs zeldzamer, maar kan echter nog wel. Vanzelfsprekend met de grootste kans aan het begin van de maand. Van de 33 officiële koudegolven in de Bilt is er ooit één in maart gemeten. Deze koudegolf liep van 2 tot en met 6 maart 1971. Telde 5 ijsdagen, 3 nachten met strenge vorst en -13,9 als laagste waarde op 5 maart 1971.

Iets recenter is de kou begin maart 2018. Toen zorgde een hogedrukgebied in Scandinavië voor een ijskoude oostenwind. De Bilt noteerde 2 ijsdagen, op 3 maart stonden we toen nog massaal op de schaats. Op 4 maart viel de dooi in.

Winterse opties

De kansen op een winterse start van maart dit jaar zijn voorlopig klein. Wel ijkt er een trend zichtbaar te zijn in de weerkaarten dat hogedruk ons weer blijft bepalen. Ook lijkt die hogedruk zich noordelijker te kunnen gaan vestigen. De kansen op de lange termijn geven nu 40-50% kans op een noordoostelijke stroming. Of het dan ook echt opnieuw koud bij ons gaat worden hangt er vanaf of er nog voldoende kou voorradig is ten noordoosten van ons en hoelang die stroming uiteraard stand blijft houden.

Dat er echter wel (kleine) kansen liggen gaf het Amerikaanse GFS gisteren mooi aan. De Oper (hoofdberekening van het model) laat de winter opnieuw invallen. Hierbij met een sneeuwdek in de gehele Benelux en temperaturen die in nacht weer richting de matige vorst gaan. Het gaat hier wel om een koude uitbijter, het gros van de berekeningen gaat voor zachter weer.

Helaas voor de winterliefhebbers wil de nieuwste run van GFS er al niets meer van weten. Maar we hebben het hier over de ultra lange termijn. Het zou een ongelooflijke achtbaan zijn als we van winter, naar lente en vervolgens weer naar winter gaan. Maar de natuur heeft geen geheugen en laat zich niet hierdoor sturen.

Ondanks de steeds kleiner wordende kansen op winterweer door het naderende einde van het seizoen, kan het met het steeds overheersende geblokkeerde patroon misschien toch nog een keer goed vallen. Als er zich nog een koude reservoir kan vormen ten (noord)oosten van ons en de hogedrukgebieden zó komen te liggen dat de wind lang genoeg uit oostelijke richtingen gaat waaien… wie weet.

We blijven het volgen hier op Alpenweerman, geniet van het voorjaarsweer voor nu en alvast een fijn weekend. Groet Sebastiaan

Met dank aan Protest, kledingsponsor Alpenweerman.

Innsbruck Tourismus – Partner Alpenweerman