Lage landen: koude kerst, zuiden kans op laagje sneeuw

Wat een rollercoaster hebben we gezien de afgelopen dagen in de weerkaarten. Van zacht naar koud, toch weer zacht, nee toch koud, naar alsnog zacht. Een onzekerheid die we niet vaak tegenkomen op de wat kortere termijn. Voor de kerst is het nu wel duidelijk wat de uitkomst gaat zijn. Een blik op de kerstdagen, want het weer is interessant met de kerstdagen!

Gemiste kans

De kogel is door de kerk! Na het alle kanten opschieten van de weermodellen is het in ieder geval duidelijk dat we een koude kerst gaan krijgen. Ondanks dat de trend voor langere tijd een natte en zachte kerst was, is de sfeer nu alsnog niet zo best onder de winterliefhebbers. Want na de kerstdagen lijkt er een flinke portie zachte lucht alsnog de lage landen te gaan overspoelen. Aangezien een langere winterse periode potentieel kansrijk was kan ik de teleurstelling onder winterliefhebbers, waaronder ikzelf, goed begrijpen.

Dat de kerst winters gaat verlopen is voor de sfeer en het wintergevoel zeker leuk, maar het voelt toch een beetje als een troostprijs. Maar goed, de knop om, laten we een blik werpen op het kerstweekend. Want een interessante weersituatie is het écht wel. En wat er na de kerst gaat komen, ach niks is zo veranderlijk als het weer, dat hebben de de afgelopen week wel weer gezien in modellenland.

• 

• 

Winterinval uit het boekje

Zoals we kunnen zien in de pluim komt er vandaag wel een sterke afkoeling aan. Want willen we inderdaad, zoals de titel zegt, een koude kerst beleven, dan moet eerst die zachte lucht verdreven worden. En we zien vandaag dan ook eigenlijk een winterinval uit het boekje om dat te bewerkstelligen. Voordat dit gaat gebeuren beleven we vandaag een grijze dag met veel bewolking. De wind is matig en komt uit het westen met lokaal nog een spat motregen. Het kwik ligt tussen de 6 graden in het noordoosten en 9 in het zuidwesten, deze maxima gaan in de ochtend al worden bereikt. De zon gaan we vandaag nauwelijks zien. Later op de dag gaat in het noorden de wind draaien naar de oosthoek en gaat de koude lucht aan de opmars beginnen.

Door een lagedrukgebied boven Finland en een hogedrukgebied op de Noorse zee zakt de grens van de koude lucht met een noordelijke stroming naar het zuiden af. Een front met van oorsprong arctische lucht nadert ons dan in rap tempo vandaag. Echte transport kou bereikt ons dan en vanavond begint het kwik snel te dalen in het noorden en al snel gaat het vriezen. De vrieslucht breidt zich steeds verder uit naar het zuiden en daarbij gaat het vanuit het noorden ook steeds verder opklaren. Komende nacht daalt het kwik uiteindelijk tot -6 in het noorden en +5 graden in het zuiden van Zeeland en Limburg. Een tegenstelling in ons kleine land wat hoort bij een klassieke winterinval uit het boekje. In België en het zuiden begint het vannacht te regenen.

• 

• 

1e Kerstdag, vorst wint terrein en winterse neerslag in het zuiden

Op eerste Kerstdag zijn er grote verschillen in het land. Het noorden zit in de vrieskou met heldere luchten en het zonnetje. Daar blijft het heel de dag vriezen met waarden die liggen rond -2 graden. In het midden ligt het kwik rond het vriespunt en daar klaart het in de loop van de dag steeds verder op, zodat ook daar de zon nog even kan gaan schijnen. Er staat een koude en schrale oostenwind. De dauwpuntwaarden dalen zelfs naar -15 graden, zeer droge en koude lucht dus.

In het zuiden is het interessant, want daar komt ergens de scheidingslijn te liggen tussen de zachte lucht en de winterlucht. Door nabijheid van een laagje wat is ontstaan ten zuidwesten van ons is er langs de scheidingslijn een neerslaggebied ontstaan. Deze zal in België voornamelijk regen geven. Verder naar het noorden richting de grens met het arctische front komt ook onderkoelde regen en (natte) sneeuw voor. In een smalle zone kan een klein sneeuwdekje ontstaan van 1-2 centimeter. Dat zou voor een lokale witte kerst kunnen zorgen! Maar waar precies blijft lastig te voorspellen. Grootste kans op een beetje sneeuw maakt het gebied onder de lijn Den Haag – Nijmegen tot aan de grens met België. Waarden rond +1 graad. In de late middag en avond klaart het ook in het zuiden wat meer op en daalt het kwik nipt onder het vriespunt.

• 

• 

• 

In de nacht naar 2e Kerstdag blijft het in het noorden en midden kraakhelder. In het noorden gaat het matig vriezen tot -8 graden. Ook in het midden matige vorst met minima rond -5 graden. In het zuiden blijft dichter op de grens met de zachte lucht wat meer bewolking aanwezig en daar gaat het licht vriezen met minima tussen -1 en -3 graden.

2e Kerstdag, zachte lucht rukt weer op

Zoals vermeld duurt de winterprik niet lang. Op de 2e kerstdag gaat de zachte lucht onder aanvoering van een opstomend laag vanaf de Atlantische oceaan zijn best doen ons land terug te veroveren. Vanuit het zuidwesten nadert een nieuwe neerslagzone in de ochtend die de koude lucht moet gaan verdrijven. De kou blijft vlakbij het aardoppervlak plakken en laat zich niet zomaar verdrijven.

De wegdek temperaturen liggen ook onder 0 dus de kans op gladheid is erg groot bij neerslag. De verwachting is nu dat het kwik in het zuiden en midden pas rond het middaguur nipt boven 0 komen. In het noordoosten blijft het nog een graadje vriezen tot laat in de avond. De wind draait van oost naar zuidwest.

• 

• 

Kans op IJZEL

De vorm van de neerslag is op deze termijn, met deze condities nog lastig te voorspellen voor de exacte details. Aannemelijk is dat de neerslag begint als sneeuw, maar door de warmere bovenluchten die doordringen al vrij snel overgaat in regen. Door de koude plak laag onder in de atmosfeer raakt de regen onderkoelt en met de lage wegdektemperaturen is de kans op IJZEL erg groot. Ik raad dan ook iedereen aan de berichtgeving goed in de gaten te houden. Met mogelijk ijzel op 2e Kerstdag in de middag en avond, waarbij veel mensen op pad zijn naar vrienden en familie, ontstaan mogelijk linke omstandigheden.

Het zal mij dan ook niet verbazen als er zondag een code oranje of zelfs rood (weeralarm) afgegeven gaat worden. De verwachting voor nu is dat de neerslag rond 10 uur in Zeeland arriveert. Rond 14 uur ligt deze zone dan in het midden. Pas aan het einde van de avond komt deze zone aan in het noordoosten.

Ik raad dan ook iedereen aan de berichtgeving goed in de gaten te houden. Met mogelijk ijzel op 2e Kerstdag in de middag en avond, waarbij veel mensen op pad zijn naar vrienden en familie, ontstaan mogelijk linke omstandigheden.

Zachte lucht wint terrein

Uiteindelijk slaagt de zachte lucht erin verder op te rukken. In de nacht naar maandag loopt het kwik in het zuiden op naar +6 graden tot +3 in het midden van het land. De winterse ongemakken zijn daar dan ook voorbij. In het noorden ligt het kwik nog rond het vriespunt en daar is nog kans op IJZEL. Pas aan het einde van de nacht zijn ook in het noordoosten de ongemakken voorbij. We kunnen ons opmaken voor een korte maar felle winterprik!

Rest mij allen hele fijne kerstdagen te wensen! Geniet van deze koude winterprik met de kerstdagen, maar wees alert voor gladheid. Op zondag volgt een nieuwe update van Rico, die heeft dan ongetwijfeld de nieuwe inzichten! Het blijft boeiend om te volgen, het zou mij niet verbazen als de kou wellicht wat langer stand kan houden dan we nu voorzien. Tot het volgende bericht, blijf ons volgen! Groet Sebastiaan.