Lage Landen: dinsdag 39 of 40 graden, daarna afkoeling

Het wordt vandaag en morgen heet. Dinsdag erg heet zelfs met maxima tegen de 40 graden. Of gaan we toch over de 40 graden heen? Woensdag volgt met (lokale) regen en onweersbuien een flinke afkoeling. Daarna herstelt het zomerweer zich, zonder extreme hitte.

Schroeihitte onderweg naar de Lage Landen

Tussen een hogedrukgebied boven Centraal-Europa en een hoogtelaag in de golf van Biskaje komt een zuidelijke stroming opgang met aanvoer van hete (subtropische) lucht. In Spanje en Frankrijk zijn al diverse hitterecords verbroken en de vraag is dan ook of dit ook bij ons gaat gebeuren? In een eerder artikel vertelden we al dat de zeer warme lucht onderweg was. Het Amerikaans weermodel pakte dit al extreem vroeg goed op. Er kwamen ook absurde waardes voorbij van 45 tot 46 graden. Dit spraken we direct tegen. Het is sowieso al moeilijk om (ondanks de klimaatverandering) een temperatuur van 40 graden te bereiken in de Benelux. Dan moet echt alles meezitten, al lijkt dit nu wel lokaal uit te komen. Om te kijken wat de exacte verwachting was voor de temperatuur in de weermodellen hebben we die vergeleken met de gemeten temperatuur en zo zie je welk weermodel er het beste bovenop zat.

Zeer warme bovenluchten op maandag en dinsdag bereiken West-Europa. Ook in de UK wordt het extreem warm met vermoedelijk warmterecords. Op 850 hPa (1500 meter) stijgt het kwik naar 22 of 23 graden. Hierbij mag je 15 tot 17 graden optellen om de temperatuur op waarnemingsniveau om te rekenen. Het sommetje vertelt eigenlijk wat er maximaal mogelijk is in temperatuurbereik zonder andere verstoringen in de atmosfeer.

Vandaag zonnig en tropisch warm in het midden en zuiden

Vandaag wordt het zonnig en op veel plaatsen tropisch warm. Vooral in het noorden en midden trekt ook sluierbewolking over, maar later in de middag trekt dit naar Duitsland weg. Bij een veelal zwakke zuidelijke wind. In de middag gaat aan de kust wel, lokaal even een zeewindje waaien en koelt het een fractie af. Met 26 graden op de Wadden en 35 graden in het zuiden is het dus zeer warm en op veel plaatsen zelfs tropisch.

Dinsdag warmterecords?

Dinsdag bereikt de warmste luchtsoort ons land. Verder lijkt er veel, dan wel niet alles mee te zitten om de temperatuur een extra boost te geven. De zon schijnt namelijk (bijna) onafgebroken. Er staat een zuidelijke wind en samen met deze warme luchtsoort gaat operatie schroeihitte van start. De lucht is ook nog eens extreem droog. Er is eigenlijk maar 1 element die de temperatuur nog wat kan temperen en dat is Saharastof, al lijkt dit nu minder te zijn dan op 25 juli 2019 toen Gilze-Rijen met 40,7 graden het vorige warmterecord van Warnsveld verpulverde. Wat zeggen de weermodellen nu?

We beginnen met de hoogste berekening. Het Amerikaans weermodel GFS zit nog steeds bovenaan met de uitkomsten en verwacht dinsdag een maximumtemperatuur van 41 tot zeer lokaal 42 graden. Mocht dit uitkomen dan zou het warmterecord in Gilze-Rijen geëvenaard of overschreden worden.

Dan kijken we naar Harmonie. Een fijnmazig weermodel die door meteorologen vaak gebruikt wordt en om het simpel uit te leggen speciaal voor onze omgeving bruikbaar is door een hogere resolutie. Deze verwacht een maximumtemperatuur van 38 tot 39 graden in zowel Nederland als België. Hoewel Harmonie er heel goed op zit qua temperatuur is de ervaring dat bij veel instraling er nog wel een graadje bij opgeteld mag worden. Dan komen we uit op 39 tot 40 graden.

Dan pakken we het Duitse weermodel ICON erbij. Deze rekent ook met een relatief hoge resolutie en kwam met het vergelijken gisteren met de maximale temperatuur in Frankrijk en de verwachte waarde, heel goed uit. Waarom hebben we juist de temperatuur in Frankrijk vergeleken? Omdat de luchtsoort die daar gisteren lag ons gaat bereiken. Het model ICON verwacht dinsdag een maximumtemperatuur van 39 tot en met 40 graden. (grote kaartje uitgelicht).

Dinsdag dus maximaal 39 of 40 graden

In vergelijk met de weermodellen kunnen we de verwachting van de temperatuur dus heel scherp neerzetten. De maximale temperatuur zal uitkomen ergens op 39 of 40 graden. De kans dat het 40 graden wordt ligt dus in mijn optiek op 50 procent. De hoogste waarde in het zuidwesten van België en het zuiden van Nederland. De berekening van GFS dan maar in de prullenbak? Dat kunnen we dinsdagavond pas met zekerheid zeggen. We hebben gezien in de metingen dat GFS er soms goed op zat, maar vaak toch ook te hoge waarde laat zien in een te groot gebied. Dat kan van invloed zijn op de berekeningen. 41 of 42 graden in Nederland sluit ik daarom nagenoeg uit. De andere weermodellen laten dit ook niet zien. Dan moet ik ook eerlijk bekennen dat ik schreef dat de kans op 40 graden voor Nederland nihil was, deze is dus toch iets toegenomen. De atmosfeer laat de extremen wat meer toe dan eerder gedacht.

Het Europees weermodel ECMWF verwacht een maximale temperatuur van 37-38 graden in de Benelux. Deze zit juist onderaan in de range tussen de weermodellen. Van dit weermodel is ook bekend dat bij veel instraling er 1-2 graden bij de temperatuur opgeteld mag worden.

Woensdag enkele regen en onweersbuien en afkoelend

Woensdag passeert dan het koufront. Dat betekent eerst nog een warme tropennacht met in het binnenland op veel plaatsen waarde niet onder de 20 graden. In eerste instantie werd met het binnendringen van de koelere lucht nauwelijks neerslag berekend. De laatste berekeningen komen dan toch met wat neerslag, waar de natuur echt om zit te schreeuwen na de intense hitte. Hoe het gaat verlopen is eigenlijk nog steeds wat onzeker. Forse buien zit niet in alle weermodellen in de verwachting maar als je de opbouw van de atmosfeer bekijkt zou dit wel mogelijk kunnen zijn. De kans op een enkele (lokale) regen of onweersbui is dus reëel. Het Europees weermodel pakt dit met de laatste berekeningen ook goed op en komt met pittige regen en onweersbuien, vooral over een strook over het midden en oosten.

In de ochtend passeert het koufront met enkele buien, in de middag en avond worden deze actiever met lokaal onweer en hagel. Er kan 10 tot 20 mm neerslag vallen. De natuur zal dankbaar zijn. De temperatuur loopt flink uiteen van 20 graden aan zee tot 30 heel misschien nog langs de oostgrens. Tijdens buien koelt het af. De wind is dan gedraaid naar een west tot zuidwestelijke richting.

De rest van de week aangenaam zomerweer

De rest van de week komt de maximumtemperatuur flink lager uit. Meestal tussen 18 en 21 graden in het noorden en 23-26 graden in het zuiden. Daarbij ligt de temperatuur rond normaal. Het is vaak droog (donderdag en zaterdag lokaal nog een bui) en er zijn perioden met zon. De warme lucht blijft echter dichtbij en in het weekeinde keert deze mogelijk tijdelijk weer terug. Zondag kan het in de zuidelijke Benelux weer tropisch warm worden, al is dit nog niet zeker. Al met al voor veel mensen aangenaam denk ik zo.

Tenslotte nog de pluim

Vanuit Stiphout wens ik u een fijne dag. Vandaag en morgen een beetje rustig aan doen zou niet verkeerd zijn en zorg voor verkoeling.

De uitgelichte afbeelding is van Aad Hogenboom.