Volgende week krijgen grote delen van West-Europa en de Benelux te maken met zeer warme van origine subtropische luchtmassa’s. Deze lucht is niet alleen warm maar ook zeer vochtig en dit zal voor velen voor zeer onaangenaam en klef weer gaan zorgen. Een goede ventilator of airco is dan zeker geen overbodige luxe. In dit blog gaan we het daarmee verbonden “Dauwpunt” eens nader onder de loep nemen.

Heet weer is prima te verdragen als de relatieve vochtigheid en dus ook de dauwpunttemperatuur laag blijven. Vandaar ook dat er wel eens gezegd wordt dat de hitte in Spanje aangenamer voelt dan de warmte bij ons. Dit alles heeft te maken met de dauwpunttemperatuur, want deze zegt namelijk iets over de beleving van het weer en dat is best interessant!

Wat is de dauwpunttemperatuur?

Het dauwpunt is de temperatuur waarbij waterdamp begint te condenseren door afkoeling van de lucht, zonder dat vocht wordt toegevoerd of afgevoerd. Zodra de lucht de dauwpunttemperatuur bereikt, is de lucht verzadigd met waterdamp. De relatieve vochtigheid bedraagt dan 100 procent. Dit percentage is dan ook hoeveel vocht er maximaal in de lucht kan zitten. Bij een hoge luchtvochtigheid zit er dus veel waterdamp (vocht) in de lucht. Bij 100 procent is de lucht dus verzadigd. Is de percentage van de vochtigheid 50 procent dan is dit dus de helft van de maximale waterdamp in de lucht. Is dit nog te volgen? De luchtvochtigheid meten we met een hygrometer.

Hoe wordt de dauwpunttemperatuur ervaren?

Dit is een interessante materie. Zoals jullie nu weten zegt dit iets over de hoeveelheid vocht in de lucht.
Bij een hogere temperatuur gaat het menselijk lichaam namelijk zweten. Voor de verdamping hiervoor is warmte nodig die ontrokken wordt aan het menselijk lichaam dat zo afkoelt. Bij een dauwpunttemperatuur van 16 graden of meer, is de luchtvochtigheid al zo hoog dat verdamping niet meer zo goed gaat. Het lichaam koelt dan moeilijker af waardoor het weer als warm en benauwd wordt ervaren. Zo, nu weet u ook waarom het lichaam in de sauna een temperatuur tot 90 graden kan verdragen. De luchtvochtigheid is dan namelijk maar 15 procent! Een erg laag dauwpunt wordt ook als hinderlijk ervaren. De lucht is dan droog en in de winter schraal.

Dauwpunttemperatuur belangrijke waarde voor het voorspellen van het weer

De berekening van de dauwpunttemperatuur is in verschillende opzichten dus een belangrijke graadmeter voor de meteoroloog.
Deze wordt ook gebruikt om de onstabiliteit van de atmosfeer te berekenen. Denk aan onze weerartikelen omtrent het noodweer van de afgelopen dagen, met onweer en wateroverlast.
Ook hier hadden we te maken met veel vocht in de lucht en dus een hoge dauwpunttemperatuur. Samen met een convergentielijn en een hoogtelaag in de buurt was dit de trigger tot het ontstaan van de zware (onweers)buien.

Dauwpunttemperatuur en de kans op winterse neerslag en gladheid

Ook hier wordt door de meteorologen gekeken naar de hoeveelheid vocht in de lucht. Globaal kan gezegd worden dat de dauwpunttemperatuur maximaal rond of nipt boven het vriespunt ligt als de neerslag hier als sneeuw naar de bodem valt. Hoe lager de dauwpunttemperatuur hoe groter de kans dat winterse neerslag de grond bereikt. In extreme gevallen is het wel eens voorgekomen dat het sneeuwde bij +8 graden. Dit kan natuurlijk alleen maar bij een lage dauwpunttemeperatuur als er weinig vocht ontrokken wordt uit de winterse neerslag en de sneeuwvlok hierdoor kan overleven. Overigens zijn er bij winterse neerslag nog zat andere parameters in de gaten te houden, maar daar komen we later weer op.

De gladheidsmeteorologen houden de dauwpunttemperatuur ook nauwlettend in de gaten. Is de wegdektemperatuur lager dan de dauwpunttemperatuur, vind er condensatie plaats. (weg wordt nat). Komt hierbij ook de wegdektemperatuur onder het vriespunt en is er geen zout gestrooid, dan krijgen we te maken met het bevriezen van het wegdek, met gladheid als gevolg. Stijgt de wegdektemperatuur boven de dauwpunttemperatuur uit, dan is het wegdek drogend. Leuke materie toch?

HITTE IS PRIMA TE VERDRAGEN ALS DE RELATIEVE VOCHTIGHEID EN DE DAUWPUNTTEMPERATUUR LAAG BLIJVEN.

Dauwpunttemperatuur in combinatie met hitte volgende week

We hebben uitgelegd dat een dauwpunttemperatuur van boven de 16 graden als benauwd ervaren wordt. Volgende week verwachten we mogelijk de eerste (regionale) hittegolf van het seizoen.

Bij een hittegolf is het altijd opletten geblazen. Sowieso zijn hoge temperaturen in combinatie met veel vocht in de lucht gevaarlijk voor de (zwakkere) mens. De dauwpunttemperatuur loopt op tot tegen de 20 graden. Dit staat garant voor veel zweten en een onaangename ervaring van de temperatuur. Ook de nachten zullen plakkerig verlopen. Zaak om uw vochthuishouding in stand te houden door veel water te drinken en verkoeling te zoeken daar waar dat kan. Let u ook op in het verkeer? De temperatuur van het asfalt loopt in de zon zomaar op tot 60 graden of meer. Mocht u pech onderweg krijgen, wat wij uiteraard niet hopen, wees dan voorbereid op extreme hitte in de brandende zon.Dus drinken, drinken en nog eens water drinken. Dit geldt uiteraard ook bij (fysieke) inspanning buiten.

Bron uitgelichte afbeelding: KNMI