Kaiserwetter in de Alpen, richting kerstdagen ander weerbeeld
Deze dagen hebben de Alpen te maken met onvervalst “Kaiserwetter”. Toch gaat het weerbeeld richting de kerstdagen veranderen. Het hogedrukgebied gaat de komende dagen verdwijnen en een dynamischer weerbeeld zal ontstaan. Hiermee nemen de neerslagkansen toe, maar ook een toename van de wind en bewolking. De globale modellen zijn het nog niet helemaal eens met elkaar en dat levert grote verschillen op qua weer. Hoe dat precies zit? Dat lees je in dit nieuwe weerbericht voor de Alpen.
Op dit moment is het weerbeeld in de Alpen: strakblauwe luchten, weinig wind en droog. Hooguit in de vroege ochtend is in het dal nog wat laaghangende bewolking te vinden. Maar vanwege de droge lucht lost deze in de ochtend snel op. De veroorzaker van dit weerbeeld is een krachtig hogedrukgebied dat recht boven de Alpen ligt. Hierdoor staat er weinig wind met een wolkenloze hemel. Wel hebben de Alpen te maken met zachte lucht. De 0-gradengrens ligt rond de 3200 meter in de Franse Alpen tot 2800 meter in het oosten van Oostenrijk. In de lagergelegen dalen loopt het kwik vanmiddag op tot 8 à 10 graden.
Sterke inversie zorgt voor temperatuurverschillen dal en berg
Toch kan het in de dalen in de vroege ochtend nog behoorlijk koud zijn met matige vorst. Zeker de dalen waar nog sneeuw ligt. Dit komt door een sterke ‘inversie’ dankzij het hogedrukgebied. In het hogedrukgebied daalt de lucht naar beneden en vormt zo als het ware een deksel op de onderste laag van de atmosfeer. Die deksel ligt vaak op enkele honderden meters hoogte. In het dal zit je er dus onder, op de berg erboven. Zo kan het zijn dat in het dal de temperaturen in de nacht flink naar beneden gaan, maar het op de berg niet of nauwelijks vriest. Een goed voorbeeld was zondagochtend rondom Innsbruck te vinden: in het dal daalde het kwik tot -2.8 graden. Op de “Hausberg” Patscherkofel (2.247m) liepen de temperaturen de hele nacht dankzij de aanvoer van zachtere lucht juist op waardoor het op hetzelfde moment +2.9 graden was.
Op maandag liggen de Alpen nog altijd onder het hogedrukgebied en is nog zachtere lucht aangekomen. De 0-gradengrens ligt dan tussen de 3300 en 3500 meter. Opnieuw kan het licht tot matig vriezen in de dalen, zeker daar waar nog een sneeuwdek aanwezig is. Toch zullen de temperaturen in de dalen weer op gaan lopen en ruim boven het vriespunt uitkomen: 5 tot 10 graden. Ondanks de relatief hoge temperaturen zal de sneeuw zich nog goed houden op de pistes dankzij de droge lucht.
Aanloop naar Kerst: sneeuw in de Alpen? Modellen zijn het nog niet eens.
Vanaf dinsdag gaat het weerbeeld veranderen. Het hogedrukgebied verdwijnt en een stevige westelijke tot noordwestelijke stroming ontstaat. Dit zal allereerst voor een toename van de wind gaan zorgen. Daarbij is er in de tweede helft van volgende week zelfs kans op een stormachtige wind of zelfs storm in de bergen. Ook weten neerslaggebieden dan weer richting de Alpen te bewegen. Hoe noordelijker de windrichting zal zijn, hoe groter de kans wordt op de aanvoer van koudere lucht. Dat zou dan goed nieuws voor de lagergelegen hellingen en dalen kunnen zijn richting de kerstdagen en bijbehorende kerstvakantie. Toch zit er nog de nodige onzekerheid in de verwachtingen, en dan met name in de windrichting. Hoe dat komt?
Zowel het Amerikaanse GFS en Europese ECMWF model berekenen vanaf de tweede helft van volgende week een hogedrukgebied op de Atlantische Oceaan ten westen van Frankrijk en Spanje. Ook berekenen beide modellen een lagedrukgebied op de noordelijke Noordzee. Deze combinatie zorgt voor een stevige noordwestelijke stroming richting de Alpen. Toch zitten er verschillen tussen de modellen. Zo laat het Amerikaanse GFS model het hogedrukgebied meer ten westen van Spanje liggen en komt deze met een westelijke tot noordwestelijke aanvoer. Het Europese model laat het hogedrukgebied verder naar het noorden uitgroeien en komt zo met een noordwestelijke tot noordelijke stroming.
In het scenario van GFS zullen de neerslaggebieden voornamelijk ten noorden van de Alpen langstrekken. En door de meer westelijke windrichting zal ook zachtere lucht aangevoerd worden dan bij het scenario van ECMWF. In dat scenario komt de wind dankzij de noordelijke richting loodrecht op de noordkant van de Alpen te staan en nemen de kansen op een Nordstau toe. Dit zou dan opnieuw veel neerslag voor de noordkant van de Alpen betekenen en een dalende sneeuwvalgrens. Wat beide modellen wel berekenen is een toename van de wind en bewolking in de loop van de week.
Kortom, voorlopig is het dus prachtig weer in de Alpen met onvervalst Kaiserwetter. Komende week in aanloop richting de kerstdagen wordt het weerbeeld dynamischer. De kansen op neerslag nemen toe, net als de wind. Wel wordt het de komende dagen spannend hoe de weerkaarten eruit gaat zien. Krijgen we te maken met een zachter scenario en minder neerslag, of juist met de aanvoer van koudere lucht uit het noorden en kansen op veel neerslag en sneeuw? We houden het in de gaten en uiteraard lees je de uitkomst op Alpenweerman! Wil je zelf de laatste updates van het weer in de gaten houden? Bekijk dan de weerkaarten op onze website: weerkaarten Alpenweerman.
Omslagfoto: Katschberg, Oostenrijk (Patrick Smit)
Maarten is afgestudeerd met de specialisatie Meteorologie en Luchtkwaliteit aan de Universiteit van Wageningen. Voor deze master heeft hij ook een half jaar aan de Universiteit van Innsbruck gestudeerd.