De meest bezochte weerkaarten in de winter zijn de kaarten met de sneeuwverwachting. Er zijn veel van deze kaarten te vinden in allerlei kleuren en hoeveelheden. Maar de verschillen tussen deze kaarten zijn groot. Hoe valt dit te verklaren en wat is de beste sneeuwverwachtingskaart voor de Alpen? Hoe betrouwbaar, oftewel hoe goed de kaart klopt, heeft alles te maken met het weermodel dat wordt gebruikt.
Er zijn veel verschillende weermodellen die allemaal hun sterkte en minder sterke eigenschappen hebben. Een overzicht en beschrijving van de meest gebruikte weermodellen in Europa vind je hier.
Met zijn bergen en dalen (orografie) kent het klimaat en het weer in de Alpen een grote diversiteit en eigenlijk heeft elke berg en dal zijn eigen micro-klimaatje. Goed om te beseffen is dat veel weermodellen de topografie van de Alpen niet zo nauwkeurig nemen. Zo maken veel weerapps gebruik van deze grove modellen en dat werkt dus vaak niet goed voor de Alpen.
Een overzicht van de meeste gebruikte weermodellen voor de sneeuwverwachting in de Alpen.
Waarom worden er globale weermodellen gebruikt als er ook regionale weermodellen beschikbaar zijn met een hogere resolutie? Het grote voordeel van de globale weermodellen is dat ze verder in de tijd vooruitkijken en grootschalige drukpatronen te herkennen zijn. We spreken dan ook wel van midden-lange termijn (medium-range) van zo’n één tot twee weken vooruit. De meestgebruikte in Europa zijn het European Centre for Medium-Range Weather Forecasts (ECMWF), het Amerikaanse Global Forecast System (GFS) en het The ICOsahedral Nonhydrostatic model (ICON) weermodel van de Duitse weerdienst DWD.
De globale weermodellen worden vaak met elkaar vergeleken. Het Europese weermodel wordt vaak geprezen door zijn betrouwbaarheid in Europa. Aangenomen wordt dat zo’n 9 van de 10 keer het ECMWF er het dichtste bij zit, maar niet altijd en soms is het te behoudend en worden extremen onderschat. Regelmatig heeft het Amerikaanse GFS het ook bij het betere eind. Vaak worden daarom de modellen met elkaar vergeleken. Zijn de verschillen groot tussen de twee dan zit er veel onzekerheid in de verwachting.
Het grote voordeel van het Amerikaanse GFS weermodel, en waarom het door veel weerdiensten gebruikt wordt, is dat het gratis beschikbaar is. Het nadeel is echter dat in bepaalde weersituaties processen in de Alpen niet worden meegenomen. Neerslaghoeveelheden en sneeuwvalgrenzen worden dan niet juist ingeschat. Veel weerapps maken gebruiken van dit GFS model zoals je standaard apps van Google en Apple en zijn voor de Alpen minder geschikt.
Ook zijn er wintersportsites die het GFS model als basis gebruiken en vervolgens verbeteringen toevoegen op basis van ervaring om zo de nauwkeurig te verbeteren. Hierdoor weten deze nog best aardig te presteren.
De weermodellen die op een hoge resolutie draaien hebben als voordeel dat ze vaak meer meteorologische processen meenemen en daardoor beter presteren voor bergachtige gebieden. Naast de synoptische schaal nemen deze modellen ook meer mesoschaal weersystemen mee. Temperatuurverschillen, neerslaghoeveelheden en sneeuwvalgrens worden daardoor beter weergegeven.
Zo hebben veel Alpenlanden ook hun eigen weermodellen. Zo zijn er bijvoorbeeld het Oostenrijkse INCA, het Franse AROME en ARPEGE, het Zwitserse COSMO en de Duitse ICON modellen. Een ander weermodel dat vaak wordt gebruik in de Alpen is het WRF-ARW model deze heeft een resolutie van 9 km.
Een goede stap is sowieso om een aantal weerapps te installeren naast de standaard apps op je telefoon. Veel weersites zijn niet open over welk weermodel zij precies gebruiken en bovendien doen ze er nog een eigen bewerking overheen. Voor de Alpen is Bergfex is een van de populairste weerapps. Deze maakt onder andere gebruik van ZAMG data, maar ook hier is het niet precies duidelijk welke weerdata nog meer gebruikt.
Zo gebeurt het elke winter weer dat de weermodellen er naast zitten. Processen zoals neerslagafkoeling worden soms onderschat. Bovendien kunnen er grote verschillen tussen dalen zijn door de microklimaten.
Bij Alpenweerman hebben we weerkaarten beschikbaar gemaakt op basis van hoge resolutie weermodellen van de DWD. Deze weermodellen hebben een hogere resolutie dan globale modellen als het GFS en ECMWF en presteren beter voor gebieden als de Alpen.
Deze weerkaarten laten de totale hoeveelheid sneeuw zien vanaf het begin van de modelberekening in cm. We gebruiken hier de vuistregel dat 1 mm neerslag als 1 cm in de vorm van sneeuw valt. Processen als het zetten van de sneeuw, wind en eventuele dooi worden niet meegenomen.
Deze weerkaarten laten de sneeuwvalgrens (m) per uur zien.
Er bestaat geen ideaal weermodel dat altijd goed scoort. Onze atmosfeer is daarvoor te complex. Een model is een vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid. Je mist dus details. Die werkelijkheid kun je op verschillende manieren weergeven, dus krijg je diverse weermodellen die zijn onder te verdelen op basis van bereik (globaal en regionaal), resolutie (nauwkeurigheid), en tijd (kort of ver vooruit).
Sommige van bovenstaande beweringen is op basis van aannames. Veel weersites zijn niet open over welk weermodel zij precies gebruiken en bovendien doen ze er nog een eigen bewerking overheen. De beweringen zijn dus vooral gedaan op wat het meest aannemelijk is en met zekere waarschijnlijk zo zal zijn. Bovendien gaan de ontwikkeling snel. Weermodellen worden constant verbeterd waardoor het bovenstaande snel niet meer actueel is.
Een ervaren weerman of -vrouw kent de verschillende weermodellen, die elk zijn “eigenaardigheid” heeft, en vergelijkt deze met elkaar. Dankzij kennis en ervaring kan hij of zij het weermodel op z’n waarde schatten. Vertrouwd hij of zij de verwachting of wordt deze anders geïnterpreteerd? Elke uitkomst heeft een bepaalde mate van “onzekerheid”. Het beste weermodel bestaat niet, maar het zit hem in de vaak in de vergelijking en interpretatie ervan.
Soms is een verwachting betrouwbaar en soms zit er veel onzekerheid in de uitkomst. Nadat alle weerkaarten nauwkeurig bestudeerd zijn, wordt vervolgens alle informatie teruggebracht tot een weerbericht. Vaak zegt dat stukje tekst, video of radiobericht zoveel meer dan de weer-icoontjes op je telefoon.
De beste sneeuwkaart is niet direct aan te wijzen. Het advies is daarom vooral ook te kijken naar de betrouwbare weerberichten waar met zorg de juiste kaarten worden besproken. Bij Alpenweerman ben je in ieder geval aan het goede adres en altijd goed geïnformeerd.
Bekijk hier onze weerkaarten van de Alpen
Roy is afgestudeerd aan de Wageningen Universiteit. Als Bachelor heeft hij de opleiding Bodem, Water & Atmosfeer gedaan. Tijdens de Master heeft hij zich verder gespecialiseerd in de richting van hydrologie en meteorologie. Bovendien heeft hij ook veel vakken in Noorwegen gevolgd en onderzoek gedaan op Spitsbergen. Voor Alpenweerman schrijft Roy weerberichten voor de Alpen en geeft lezingen over het weer.
Ben je op zoek naar een prachtig skigebied, geschikt voor zowel gevorderden als beginners, met een goede variatie aan pistes, lekker eten op de piste en sneeuwzekerheid? Ga dan deze winter eens naar Crans Montana in de Zwitserse Alpen. Lees meer
Ontdek het echte IJsland met Voigt Travel. Samen met lokale gidsen beleef je unieke excursies. Je slaapt in kleinschalige hotels en lodges. Zo ontdek je met alle aandacht de ongebaande paden van IJsland. Bekijk de reizen!
Het bergdecor van Valle d’Aosta in Noord-Italië is adembenemend. Het dal wordt omringd door de hoogste toppen, door de Mont Blanc, de Monte Cervino, de Monte Rosa. Skiën tot 3000 meter en zelfs hoger betekent sneeuwzekerheid tot eind april. Lees hier de reistips en reisverhalen. Lees meer
Ortovox produceert volledig klimaatneutraal de allerbeste buitensportkleding en bijbehorende accessoires, ook voor wintersport. Wat in 1980 begon met een revolutionaire lawinepieper heeft geleid tot ontwikkeling van een hightech airbagsysteem. Dat natuurlijk naast de kleding en gear die comfortabel, stijlvol zijn en altijd gericht op veiligheid.
Wil je meer weten over Ortovox, klik dan hieronder. In Nederland koop je Ortovox bij TwinSeasons. Lees meer
Of je nu op wintersport gaat, door de bergen gaat wandelen of gaat genieten van een luxe vakantie aan zee, Sony biedt voor elke reis foto- en videografie producten om jouw unieke ervaringen vast te leggen en de content naar een hoger niveau te tillen. Zo is de nieuwe Sony A7C II samen met de FE 16-25mm F2.8 G en FE 24-50mm F2.8 G lens bijvoorbeeld een perfecte lichte en compacte kit als je maar weinig bagage mee kan nemen. Ontdek meer
Eén vallei, vier skigebieden. Met de gondel „non stop to the top“ en genieten van de lange afdalingen. Met de auto of de skibus ben je in een paar minuten in de skigebieden. Ga na het skiën lekker ontspannen in het warme thermale water in de thermen. Heerlijk! Lees meer
Iedereen die gek is op lenteskiën weet ook dat de sneeuw dan wel eens wat minder kan zijn. Maar niet in Obertauern. Wil je er dit seizoen nog wat later op uit, kies dan voor het sneeuwzekere en gezellige Obertauern in Oostenrijk. Lees meer
