Benelux-weerbericht | Zeldzaam koude novembernacht, morgen in het noorden kans op sneeuw

De koude lucht heeft inmiddels een groot deel van de Benelux veroverd. Komende nacht gaat het licht tot matig vriezen. Morgen wordt de koude lucht door een oceaan depressie weer verder naar het noordoosten terug gedrongen en volgt regen. In het noorden is het echter koud genoeg voor mogelijk wat sneeuw en ook ijzel.

Klassieke vorstinval, zeldzaam koude nacht op komst

Even terug naar het afgelopen etmaal; met een oostenwind wordt er zeer koude en droge lucht over de Benelux geblazen. Buiten is het merkbaar waterkoud en voelt het schraal aan. Gisteren begon deze koude lucht aan zijn opmars vanuit het noordoosten en trok langzaam richting het zuidwesten. Het was een klassieke vorstinval, en dat nota bene in november. Kijken we naar de weerkaart hieronder dan zien we dat het koufront bij de Frans/Belgische grens is aangekomen en daar stagneert. De bewolking die bij het front hoort ligt over België en het zuidelijk deel van Nederland. In de noordelijke helft van Nederland is het helder.

Vannacht gaat het ook in het zuiden van Nederland opklaren. Onder een heldere hemel in de koude lucht gaat het kwik flink onderuit. De eerste officiële vorstdag in de Bilt is vandaag een feit, en wat voor een vorstdag! Op zeeland en Zuid-Limburg na gaat het in heel Nederland vriezen. Onder de bewolking, die nog wel in België hangt, blijft het kwik net boven nul.

De laagste temperaturen worden in het midden en oosten van Nederland verwacht, lokaal tot -7 graden. Daarmee noteren we direct matige vorst (lager dan -5 graden). Matige vorst in november is erg zeldzaam. Gemiddeld genomen komt dit 0,4 keer per jaar voor. In het noorden van wordt de vorst wat getemperd door nadering van een storing die bewolking en een enkele regenbui met zich meebrengt. Het is nog onzeker of deze buien ook echt het land op zullen trekken. Als dit gebeurd is er met een bevroren ondergrond kans op gladheid. Iets om de in de gaten te houden.

Kans op sneeuw in het noorden

Op zondag trekt een storing met zachtere lucht en regen vanuit het zuidwesten het land in. Deze storing probeert de koude lucht weer te verdringen uit de Benelux. Heel gemakkelijk gaat dit echter niet. Over de exacte koers van de kern is nog steeds onduidelijkheid, maar deze lijkt vrij zuidelijk over Nederland te trekken. Aan de noordkant van deze kern komt de wind daardoor nog steeds uit het oosten tot noordoosten. Het noordelijk deel van Nederland blijft daarmee gewoon in de koude lucht zitten. Maxima morgen lopen uiteen van 1-2 graden in het Noordoosten van Nederland tot 9 graden aan de kust van België.

Doordat het noordelijke deel van Nederland in de koude lucht blijft zitten neemt daar de kans op winterse neerslag toe. De regen gaat over in natte sneeuw en mogelijk ook even droge sneeuw. De verwachting is dat kans op winterse neerslag ten noorden van de lijn Stavoren – Enschede ligt. Meerdere modellen komen met een sneeuwsignaal in die hoek van het land. Uiteraard is hierdoor ook kans op gladheid. In het zuidwesten lig naar verwachting de temperatuur van het wegdek niet meer onder nul op het moment van de regen, maar ook dit is iets om rekening mee te houden. Wees dus alert morgen op mogelijke gladheid als je de weg op moet!

Witte wereld?

In het noordoosten is er zogezegd kans op winterse neerslag en ook droge sneeuw. Maar kunnen we ook echt een sneeuwdek verwachten? Meerde modellen laten dat wel zien. Zo toont het Europese model 1-3 centimeter sneeuw. Ook het Amerikaanse model voorziet 1-2 centimeter sneeuw. Het weermodel van het KNMI, Harmonie, voorziet iets meer, tot 4-5 centimeter. Wel direct een disclaimer hierbij, Harmonie overschat de dikte van een mogelijk sneeuwdek vrijwel altijd. Grote hoeveelheden sneeuw en uitgebreide sneeuwpret hoeven we in ieder geval niet te verwachten. Situaties met sneeuwval blijven altijd lastig te voorzien en helemaal als de scheidingslijn van de neerslag tussen vloeibare of vaste vorm klein is. Helaas is dat in ons klimaat ook vaak het geval met sneeuwsituaties. Het wordt morgen dus wederom (s)nowcasten.

Maar als er even een klein sneeuwdek ontstaat zullen toch een hoop mensen dat leuk vinden. Het sneeuwt immer steeds minder in Nederland. In de afgelopen 30 jaar is het aantal dagen met sneeuw zelfs gehalveerd. De winterliefhebbers zou ik dan ook adviseren morgen goed van dit kleine ‘november wintertje’ te genieten. Wij van Alpenweerman melden ons weer voor de Benelux als er nieuw winterweer op het programma staat, tot die tijd ligt de focus op de Alpen. Graag weer tot het volgende Alpenweerbericht!

Sebastiaan Aarts

Wegverkeersleider & gladheidscoördinator bij Rijkswaterstaat. Daarnaast junior meteoroloog bij Weerplaza.