Alpen - 'zomerherfst' duurt voort, eindelijk verandering in zicht?
Met het intreden van oktober komt de winter in rasse schreden dichterbij. Alhoewel, winter… de afgelopen tijd deed veel meer aan zomer denken. In de Alpen was alles nog wat extremer dan in Nederland: daar brak de ‘zomerherfst’ in september zowaar talloze warmterecords. Ook in het begin van oktober is zomer wat de klok slaat. Gelukkig is er ook ‘goed’ nieuws: eind volgende week gaan de weerkaarten eindelijk ‘op de schop’.
Gedachtespinsel: Zwitsers weerbericht
Voordat we ingaan op het weer van nu en de komende tijd, eerst een gedachtespinsel. Stel: je leest onderstaand Zwitsers weerbericht. Wanneer zou je zo’n weerbericht verwachten?
In den Niederungen am frühen Morgen um 9 Grad, am Nachmittag um 24 Grad. In den Bergen mässiger, in den östlichen Hochalpen auch starker Nordwestwind, Nullgradgrenze auf 3600 Metern.
Net als de meesten zul je waarschijnlijk denken aan een weerbericht ergens in de zomer, misschien nog begin september.Maar niets is minder waar. Dit weerbericht is de verwachting voor maandag 9 oktober. Een zomers weerbericht middenin de herfst dus. (bron weerbericht: MeteoSchweiz)
Zomerherfst ‘ohne ende’
Het weerbericht hierboven past perfect in de herfst die we tot nu toe in de Alpen hebben gezien. September gedroeg zich namelijk als een vierde zomermaand. Het was namelijk nog nooit zo warm in de Alpen in september als in dit jaar. Op veel plaatsen was het zowaar 4 tot 5 graden warmer dan normaal (!). Zulke afwijkingen zijn met recht ‘buitensporig’ te noemen. En tot nu toe gaat oktober op dezelfde voet verder.
Het resultaat is dat er nog maar weinig tekenen van herfst te zien zijn in de Alpen. Sneeuw in de bergen ligt er nog nauwelijks. Wel zien we langzaamaan de eerste herfstkleuren verschijnen in het landschap, Maar deze verkleuring ligt wel duidelijk achter op schema.
Nog een week zomerweer
Het weerbericht van MeteoSchweiz eerder in deze blog past perfect in het weerbeeld van de komende week: hoogzomers! De komende 7 dagen blijft een hogedrukgebied boven de Alpen namelijk het weer bepalen. Dat betekent: zeer warm, droog en zonnig weer. Ideaal weer dus om erop uit te trekken voor een wandeling, maar zeker geen weer om ‘warm’ te lopen voor de winter.
Weerkaart op de schop, echt koud of minder heet?
Vanaf volgend weekend lijken de weerkaarten eindelijk op de schop te gaan. De hogedrukgebieden boven de Alpen krijgen het namelijk steeds moeilijker. Hiermee gaan de scherpste kantjes van de ‘zomerherfst’ er in ieder geval af. Daarnaast wordt het ook een stuk wisselvalliger. De vraag is nog in hoeverre er echt serieuze afkoeling komt, of dat we toch te maken blijven houden met relatief warme omstandigheden.
Dat is ook mooi te zien in de grafiek hieronder. Deze grafiek laat een verwachting van 50 verschillende berekeningen zien van de temperatuur op ongeveer 1500 meter hoogte. Ieder lijntje is één van deze 50 berekeningen.
Tot zaterdag 14 oktober zien we dat alle lijntjes voor temperaturen ver boven normaal gaan (normaal = rode lijn). Alle berekeningen gaan voor temperaturen rond 17 graden op ongeveer 1500 meter hoogte. Dat zijn geen temperaturen die je normaal in oktober verwacht. Stel je maar eens voor: als je op een bergwandeling op 1500 meter hoogte meet dat het 17 graden is, dan geeft dat eerder een zomer- dan een herfstgevoel.
Vanaf zaterdag 14 oktober zien we dat steeds meer lijntjes naar beneden duiken. Sommige lijntjes gaan zelfs richting 0 graden. Dat betekent dat er bij eventuele neerslag sneeuw kan vallen tot ~1500 meter hoogte. Deze lijntjes hangen samen met kou die vanuit het noordwesten richting de Alpen komt afzakken. Toch zijn er ook nog voldoende berekeningen die de temperatuur rond 10 of 12 graden houden. Dan blijft het abnormaal warm, maar niet meer zo warm als nu.
Wat in ieder geval wel opvalt, is dat de warme lijntjes duidelijk in de meerderheid zijn. Dat betekent dat de kans op wat minder warm weer dan nu een stuk groter is dan de kans op echt koud weer. Kortom: hoewel de weerkaarten wel op de schop gaan, laat de echte kou waarschijnlijk nog even op zich wachten.
Afgestudeerd meteoroloog op de Wageningen Universiteit. Inmiddels ook werkzaam als meteoroloog. Daarnaast onderzoek gedaan over het weer in de stratosfeer en de gevolgen daarvan op het winterweer in Nederland.