Alpen - Hegemonie hogedruk, eerst nog lenteachtig

Algemeen; tussen hogedruk boven oost Europa en lagedruk boven de oostelijke Atlantische Oceaan wordt met een zuidwestelijke (hoogte)stroming onverminderd zeer zachte lucht aangevoerd. De hegemonie van de hogedruk houdt de komende dagen aan, achter een (zwak) koufront stroomt vanaf vrijdag weer minder zachte lucht over de Alpen uit.

Vrijdag wisseling van de wacht gevolgd door afkoeling

In het weekend en met name op de ZONdag konden we in de Alpen genieten van Kaiserwetter. De zon maakte overuren en met de aanvoer van zeer zachte droge lucht heersten er optimale wintersport condities. Hieronder een impressie welke we maakten op de zondag vanuit de Aletsch Arena in Oberwallis.

Enige min puntje was de in kracht aantrekkende Südföhn die vooral zondag tot hard of zelfs stormachtig aantrok. Van de “seichte” Föhn, gedreven door temperatuur verschillen, was geen sprake meer. Dat de Föhn zo in kracht toenam en we met een “druk” gedreven Föhn te maken hadden werd veroorzaakt door een afzakkende hoogtetrog en cut-off laag boven ZW Europa en het Iberische Schiereiland. De drukgradiënt steeg tot 8 a 10 hPa dan dat was voldoende voor de krachtige Föhn.

Anticyclonale Südföhn

Bijzonder was dit keer ook dat we met een zogenaamde anti cyclonale föhn te maken hebben.  Een door hogedruk veroorzaakte föhn en dus een stroming met de wijzers van de klok mee. De lucht is in zo’n geval aan beide zijden van de Alpen droog en dat verklaart ook dat zowel de noord als ook de zuidkant met veel zon te maken hadden en in dit geval dus geen Südstau bewolking of neerslag.

In de nacht op maandag nam de drukgradiënt weer af en daarmee ook de Föhn. Daarvoor in de plaats kregen we maandag te maken met Saharazand -stof dat vanuit het NW van Afrika en met de zuidelijke hoogtestroming naar het noorden op transport werd gezet. De hoogste concentraties werden daarbij maandag overdag bereikt.

Het Saharastof zorgt ervoor dat er in de hogere troposfeer meer condensatiekernen aanwezig zijn waarop zich ijskristallen kunnen vormen wat tot hogere bewolking leidt. De weermodellen zijn nog niet in staat om de toegenomen wolkenvorming die daarmee gepaard gaan adequaat te modelleren.

In plaats van de 6 tot 8 uur verwachte zonuren moesten we het dan ook doen met slechts een paar uur zon waarbij de zonnestraling ook nog eens flink getemperd werd. Dien ten gevolge bleven ook de verwachte maximum tempraturen duidelijk achter en moesten een aantal graden naar beneden toe worden bijgesteld.

In het weekend konden we lokaal met ondersteuning van de Föhn 20 tot bijna 23 graden noteren. Gisteren kwamen we niet veel verder dan 18 a 20 graden. Natuurlijk is dat voor de tijd van het jaar ook nog steeds buitengewoon hoog en heeft de warmte anomalie de recente koude anomalie alweer vereffend en de verwachting met nog een aantal warme dagen te gaan is dat februari in de Alpen 2 tot 3 graden te warm zal gaan worden.

Nog wat warmer

De komende dagen verplaatst het zwaartepunt van de warmbloedige hogedruk zich wat meer naar de Alpen. Daarbij zien we dat de warme kern boven de Alpen zal komen te liggen. Het 500 hPa (geopotentiale) drukvlak wordt daarbij “opgetild” (expansie door opwarming) tot 5800 meter en door de subsidentie en de compressie (opwarming) van de verticale luchtkolom stijgt het kwik op deze hoogtes tot circa -18 graden. Mede daardoor zal ook de vorstgrens nog wat verder stijgen tot 3200 a 3400 meter.

Op het 850 hPa vlak, stijgend naar circa 1650 meter, stijgt het kwik naar een graad of 8.  Met minder wind en een zwakke Südföhn kan het kwik in de lagere delen en dalen dan oplopen tot 20 a 21 graden en mogelijk lokaal ook nog meer.  Dit zijn temperaturen die ook in mei of zelfs een (koele) juni maand niet zouden misstaan.

Afkoeling

Vrijdag krijgen we te maken met wisseling van de wacht van de hogedruk. Dit zal gepaard gaan met een (zwak) koufront samengaand met een zwakke kortgolvige hoogtetrog die net tot over de noordelijke Alpen zal afzakken. Vrijdag moet er dan ook van het NW uit met wat meer bewolking rekening worden gehouden en kan er wat neerslag gaan vallen.In het verder verloop zien we een volgend hoog vanaf de Atlantische Oceaan langzaam doorschuiven naar de Noordzee /Duitsland.

Daarmee komt er een einde aan de zuidelijk aanvoer van de zeer zacht (föhn)lucht. Met een meer continentale stroming gaat het kwik dan een heel stuk lager uitpakken. Mogelijk dat in de tweede helft van de volgende week een apart filiaal van hogedruk op zelfs een krachtig hoog boven Scandinavie in de steigers wordt gezet.

Of dan tegen het einde van de 10 daagse verwachtingsperiode nog (veel) koudere (vries) lucht aan de oostflank van de hogedruk met zwaartepunt boven Scandinavie vanuit het noordoosten tot over de Alpen kan gaan uitstromen is nog niet geheel duidelijk.

De modellen zinnespelen daar wel op maar de precieze ontwikkelingen zijn nog enigszins onzeker. Daarover dan later meer. Hieronder nog de ECMWF ensembles prikpunt Innsbruck (Tirol)

Vanaf het weekend lijkt het dus gedaan met thermische verwennerij, of maart nog een kou inval met vorst en eventueel ook sneeuw voor ons in petto heeft zullen de komende dagen duidelijk moeten gaan maken. Tot zover voor deze dinsdagochtend vanuit een weer onbewolkt maar nog wat “stoffig” Termen in Oberwallis. Fijne dag, blijf gezond en volgen en graag weer tot een volgend weerbericht. Ciao

Met dank aan Protest, kledingsponsor Alpenweerman.

Innsbruck Tourismus – Partner Alpenweerman